Dictionaryler, Python programlama dilinde kullanılan bir veri tipidir ve aslında bir anahtar-değer çiftleri listesidir. Anahtarlar, sözlüğün \"anahtarları\" olarak adlandırılır ve her anahtarın bir değeri vardır. Anahtar-değer çiftleri birbirinden virgülle ayrılır, sözlükler ise süslü parantezler içerisinde yazılır.
Örneğin; bir kişinin adı, yaş ve şehir gibi bilgilerinin saklanmasında sözlükler kullanılabilir.
```python
kisi = {\"ad\": \"Ahmet\", \"yas\": 25, \"sehir\": \"Ankara\"}
```
Yukarıdaki sözlük, \"kisi\" adındaki bir sözlük oluşturur. \"ad\", \"yas\" ve \"sehir\" anahtarlarına karşılık gelen değerler, sırasıyla \"Ahmet\", 25 ve \"Ankara\" dır.
Sözlük veri tipleri, diğer birçok programlama dillerinde de mevcuttur ve farklı isimlerle bilinirler. Örneğin, C++ programlama dilinde \"map\" olarak adlandırılırlar.
Sözlükler, kullanım açısından oldukça esnektir ve Python'daki pek çok fonksiyon ve modülde kullanılırlar. Ayrıca, Python'un standart kütüphanesi kapsamında birçok sözlük erişim ve manipülasyon fonksiyonu bulunmaktadır.
Örnek uygulama:
Bu örnekte, bir öğrenci veritabanı oluşturmak için bir sözlük kullanacağız. Her öğrenci, ad, soyad, doğum tarihi ve notlar listesi ile birlikte saklanacaktır.
```python
# öğrenci sözlüğü oluştur
siniflistesi = {
\"Ahmet Yılmaz\": {
\"dogumtarihi\": \"01.01.1999\",
\"notlar\": [80, 85, 90]
},
\"Merve Kılıç\": {
\"dogumtarihi\": \"12.05.2000\",
\"notlar\": [75, 80, 90]
},
\"Ayşe Tekin\": {
\"dogumtarihi\": \"22.07.1998\",
\"notlar\": [70, 75, 85]
}
}
# öğrencilerin listelenmesi ve bilgilerinin görüntülenmesi
for ogrenci, bilgiler in siniflistesi.items():
print(f\"{ogrenci} adlı öğrencinin doğum tarihi {bilgiler['dogumtarihi']}\")
notlar = bilgiler[\"notlar\"]
toplam = sum(notlar)
ortalama = toplam / len(notlar)
print(f\"Notlar: {notlar}\")
print(f\"Ortalama: {ortalama}\")
print(\"\
\")
```
Yukarıdaki kod, öğrenci bilgilerini sözlükler kullanarak saklamakta ve bu bilgileri görüntülemektedir. Sonuç, terminal penceresinde aşağıdaki şekilde görüntülenir:
```
Ahmet Yılmaz adlı öğrencinin doğum tarihi 01.01.1999
Notlar: [80, 85, 90]
Ortalama: 85.0
Merve Kılıç adlı öğrencinin doğum tarihi 12.05.2000
Notlar: [75, 80, 90]
Ortalama: 81.66666666666667
Ayşe Tekin adlı öğrencinin doğum tarihi 22.07.1998
Notlar: [70, 75, 85]
Ortalama: 76.66666666666667
```
Bu örnek uygulama, sözlükleri gerçek dünya uygulamalarında nasıl kullanabileceğimizi göstermektedir.